Ambtenaar betrokken bij paspoortfraude, mogelijk link met Belgische criminelen

In de rechtszaal zijn journalisten van verschillende kranten aanwezig; de belangstelling is groot. Van de verdachte, Asma O., ontbreekt echter ieder spoor. Haar advocaat laat weten dat zij wegens buikgriep niet in staat is de zitting bij te wonen. Tot ergernis van de rechtbank en de journalisten in de zaal. Het OM wil graag dat de zitting doorgaat en de rechter besluit dat verzoek in te willigen.

Stadskantoor gemeente Vlaardingen | Foto: Twee

Via een uitzendbureau

Het draait allemaal om Asma, een vrouw die vanaf de zomer van 2018 tot de herfst van 2019 via een uitzendbureau werkzaam is bij twee gemeenten: Vlaardingen en Dordrecht. De vrouw is aangesteld als baliemedewerker en behandelt onder andere reisdocumenten en identiteitsbewijzen. Er lijkt in eerste instantie niets aan de hand, totdat er in oktober 2022 informatie binnenkomt bij de Rijksrecherche.

De Rijksrecherche is een speciale opsporingsdienst in Nederland die zich bezighoudt met het onderzoeken van strafbare feiten gepleegd door overheidsfunctionarissen, zoals politieagenten, rechters of ambtenaren. Ze onderzoeken bijvoorbeeld corruptie, machtsmisbruik, of integriteitsschendingen binnen de overheid.

‘EOO’

Van de Rijksdienst voor Identiteitsgegevens krijgen ze een tip dat er bij een controle drie valse paspoorten zijn gevonden. Twee van de paspoorten zijn afkomstig uit Vlaardingen en eentje is afkomstig uit Dordrecht. De Rijksrecherche start onder leiding van het Landelijk Parket een onderzoek waarbij op basis van inloggegevens wordt gezocht naar de vermoedelijke dader. Het blijkt dat voor de inlog steeds de inlog ‘EOO*’ gebruikt is. Volgens het Openbaar Ministerie staat de letter 'E' voor Asma – uitgesproken als 'Esma' – en verwijst 'OO' naar de eerste letters van haar achternaam.

Het vervalsingsproces blijkt geraffineerd in elkaar te zitten. In de gemeente Vlaardingen wordt een persoon ingeschreven, waarbij gebruik is gemaakt van een bestaand identiteitsbewijs. Met die gegevens is vervolgens een paspoort aangevraagd. De aanvraag blijkt ingediend door een zogenoemde katvanger. De man verklaart later onder dwang te hebben gehandeld. In zijn telefoon treft de politie foto's aan van een bekende crimineel uit de Belgische onderwereld.

Een katvanger is iemand die wordt geronseld om illegale of verdachte handelingen uit te voeren, vaak zonder te weten wat de volledige implicaties zijn, of onder druk van anderen. Ze worden vaak ingezet om sporen te verbergen of om criminelen te beschermen.

Gevaarlijke Belgische drugscrimineel

Een ander paspoort in Vlaardingen wordt aangevraagd via een kennis, genaamd Aisha*. Dit is een persoon uit de persoonlijke sfeer van Asma. Zo blijkt uit Whatsappberichten dat er geld is overgemaakt onder de noemer ‘Etentje’ voor een bedrag van 121 euro. De volgende dag schaft Aisha voor 120 euro een paspoort aan in Vlaardingen. Ook worden er op de telefoon van Asma foto’s van Aisha gevonden en zitten ze samen in een groepsapp.

Het blijft er niet bij, want Asma slaat ook toe in de gemeente Dordrecht.  Ditmaal is het weer Aisha die wordt ingeschreven op twee verschillende adressen. De adressen worden later gewijzigd en dus ook de paspoorten. Ditmaal is de foto van het persoon die op het paspoort staat van een zeer gevaarlijke drugscrimineel uit België, die nog voortvluchtig is.

Misbruik gemeentelijke ambt

In het onderzoek worden ook Whatsappberichten uit 2021 tussen Asma en haar voormalig partner onderschept. Daaruit zou blijken dat haar ex degene is die, op verzoek van zijn contacten, zijn vrouw probeerde te bewegen om bij een gemeente te gaan werken, om zo valse paspoorten te onderscheppen. De rechtbank neemt het de verdachte zeer kwalijk dat ze hierdoor misbruik heeft gemaakt van haar ambtelijke functie bij de gemeente Vlaardingen en Dordrecht.

De zaak komt voor in augustus 2024, maar er worden procesafspraken gemaakt tussen de verdediging en het OM. Daarmee hopen beiden dat de zaak kan worden afgedaan met een voorwaardelijke celstraf, een werkstraf en ontzetting uit het ambt. De rechtbank lijkt toch vragen te hebben en houdt de zaak voor bepaalde tijd aan om nog nader onderzoek te doen.

In beslag genomen geld | Foto: Politie

400.000 euro verdiend?

De rechtbank stelt dat er nog andere strafbare feiten zijn gepleegd die niet onder de procesafspraken vallen. Zo heeft Asma grote bedragen aangenomen, variërend van 100.000 tot 300.000 euro, waarvoor volgens de rechtbank een celstraf van zes jaar op staat. Daarnaast zou er sprake zijn van ambtelijke omkoping, waarbij Asma een baliemedewerker van de gemeente Stichtse Vecht 5000 euro in contanten heeft gegeven. Ook wordt haar verweten dat ze haar eed als ambtenaar heeft geschonden en ongeoorloofd toegang heeft gezocht tot gegevens in de burgerlijke stand. Deze feiten zijn echter niet meegenomen in de gemaakte procesafspraken.

Procesafspraken tussen het Openbaar Ministerie (OM) en de verdediging zijn afspraken over hoe een strafzaak wordt behandeld, bijvoorbeeld over de bewijsvoering, de te behandelen feiten, de planning van de zitting of een eventuele strafeis. Ze zijn bedoeld om het proces vlotter en efficiënter te laten verlopen, maar mogen niet in strijd zijn met de wet of de waarheidsvinding ondermijnen.

Brief aan de staatssecretaris

De rechtbank lijkt geschokt door de zaak. Toch benadrukt de officier van justitie direct dat het OM de kwestie serieus neemt en er kort op zit. Zo heeft de handel in valse paspoorten ertoe geleid dat er een is brief gestuurd aan de staatssecretaris, met voorstellen voor maatregelen om dit soort misstanden in de toekomst te voorkomen.

De officier maakt bovendien duidelijk dat hij de ernst van de zaak niet wil bagatelliseren en legt uit waarom de procesafspraken zijn gemaakt zoals ze er nu zijn. Volgens hem is er sprake van een zaak waarbij georganiseerde misdaad betrokken is. Tegelijkertijd benadrukt hij dat per individu wordt bekeken op welke wijze vervolging moet plaatsvinden. Ook benadrukt de officier dat tijd in deze zaak een grote rol speelt, mede omdat de afhandeling van de feiten zo lang op zich heeft moeten laten wachten.

Verscheurd gezin

De advocaat van de verdachte verzoekt de rechtbank zich te houden aan de eerder gemaakte procesafspraken. Volgens hem zou dit de werklast voor het hof aanzienlijk verlichten en is het bovendien in het maatschappelijk belang. Hij hoopt dat zijn cliënte, Asma, op basis van deze afspraken begeleid kan worden in plaats van gestraft. Asma zou kampen met een depressie, en de zorg hebben voor een zieke moeder. Ze is daarnaast zelf moeder en de vader van het kind zou niet meer in beeld zijn. De advocaat vreest dat het gezin uit elkaar valt als zij een gevangenisstraf moet uitzitten.

De officier van justitie eist een gevangenisstraf van zes maanden, geheel voorwaardelijk, met een proeftijd van twee jaar. Daarnaast stelt hij een meldplicht bij de reclassering in, gecombineerd met een ambulante behandelverplichting. Ook wordt een taakstraf van 200 uur geëist, met aftrek van het voorarrest. Tot slot wil de officier dat Asma voor twee jaar wordt uitgesloten van het werken als gemeenteambtenaar.

De rechtbank doet over twee weken, op 14 mei om 13:00 uur, uitspraak in Rotterdam.

*De inlognaam en de naam van het persoon uit de persoonlijke sfeer is uit privacyoverwegingen gewijzigd. De echte naam is bekend bij de redactie.