Geschiedenis

Vlaardinger Hans van Ekelenburg nam vorig jaar het initiatief om de verdronken vissers te herdenken. Deze ruim vierhonderd vissers kwamen tussen 1850 en 1964 om tijdens hun werk en zijn na 1964 niet meer herdacht. Van Ekelenburg vond dat daar verandering in moest komen. Vrijdag 6 juni is voor de tweede maal een herdenking. “Als we niet blijven herdenken, zijn ze wel dood.”

Voetbalclub Telstar was de afgelopen decennia actief in de Keuken Kampioen Divisie, maar kan zich over een tweeluik tegen Willem II zich verzekeren van een jaar Eredivisievoetbal. Op donderdag 29 mei speelt de club uit Velsen-Zuid haar eerste wedstrijd in de strijd voor promotie. De laatste keer dat Telstar promoveerde naar de Eredivisie was in het seizoen 1963/1964. En dat gebeurde in Vlaardingen.

Op een winderige dinsdagochtend staat Philip Rijkuiter, bestuurslid van Stichting Zeillogger Balder, in de stromende regen op het dek van De Balder. De laatste overgebleven haringlogger van Nederland. Terwijl de wind door de touwen giert, vertelt hij dat het schip binnenkort wordt opengesteld voor het publiek. Bezoekers kunnen dan niet alleen meer leren over het haringverleden van Vlaardingen, maar ook deelnemen aan speciale trektochten die de geschiedenis opnieuw tot leven brengen.

Een lang doek waarop de hele geschiedenis van Vlaardingen wordt geborduurd. Al meer dan acht jaar werken zo’n dertig vrijwilligers aan dit grote geschiedenisproject genaamd: ‘het Tapijt van Vlaardingen’. En ze zijn nog lang niet klaar. “Het totaal wordt veertig meter”, vertelt voorzitter Nens van de Meeberg.

In het Vlaardingse Streekmuseum Jan Anderson staat eenmalig buurgemeente Schiedam centraal in plaats van Vlaardingen. In de tentoonstelling ‘Schiedam gezien vanaf de buren’ zijn onder meer boeken van Wilton, oude jeneverkruiken en een historische molenkaart te zien. De tentoonstelling loopt van 24 mei tot en met 26 juli 2025.

De vader van de Schiedamse Jamila El Jafoufi vertrok zestig jaar geleden vanuit Marokko naar Nederland. Haar vader, Mohammed, behoorde tot de eerste generatie gastarbeiders. Een foto van Mohammed is vanaf vrijdag 16 mei te bewonderen op een fototentoonstelling in het centrum van Schiedam. Op de Kloosterplaats zijn fotozuilen te zien die het verhaal over de eerste generatie gastarbeiders vertellen. “Ik ben trots dat hij daar hangt.”

Van wachtplaats voor arbeiders tot kunstlocatie. Het Schreiershuisje in Schiedam heeft door de jaren heen verschillende gezichten gekend. In de jaren voor 1930 stond er een politiepost, compleet met een waterklok die bewoners van de Voorhaven waarschuwde voor hoogwater. In 1930 diende het als beschutting voor werknemers van de RDM-werf die op de veerpont stonden te wachten.

De veelgebruikte verkeersader Broersvest in Schiedam stond in het jaar 1792 onder water. Dat blijkt uit een reconstructie van Stichting Verborgen Stad die sinds 10 mei te zien is in de History5D-app. Het blijkt dat vroeger op de Broersvest, ter hoogte van het Proveniershuis, molen De Witte en de Overschiesepoort (een stadspoort) stonden. Volgens stadsgids Nico de Vries speelde Schiedam in deze periode een belangrijke rol als handelsstad.

Nét over de grens met Rotterdam is een tentoonstelling te vinden met een Schiedams tintje. Ter gelegenheid van het 750-jarig bestaan van de stad Schiedam is er sinds 3 mei een expositie in Museum Overschie dat geheel in het teken staat van het water de Schiedamse Schie. Ook bieden de vrijwilligers een wandeltocht en vaartocht aan langs het Schiedamse water.

De Stolpersteine over de omgekomen Vlaardingse meneer Van Gelderen is gestolen op 4 mei, de dag van de nationale Dodenherdenking. Jan Anderson (89), directeur van Streekmuseum Jan Anderson, zorgde ervoor dat de gedenksteen er kwam en trok aan de bel bij de politie. “We hebben er twee jaar over gedaan om dit plaatje geplaatst te krijgen”, vertelt Anderson.

Over de oorlog werd thuis bij Eza Doortmont zelden gesproken. Eza is de achterkleindochter van een van De Geuzen en de kleindochter van een verzetsman uit de Tweede Wereldoorlog. In de podcastserie De Geuzen gaat ze op zoek naar het verzetsverleden van haar familie. Met de vraag wie was haar opa echt?

De hongerwinter drukt zwaar op Vlaardingen. De aantekeningen van Dirk van der Ende gaan vooral over voedsel: spruiten, bonen en aardappelen. Maar de lente brengt verandering: voedselpakketten uit de lucht, de dood van Hitler en uiteindelijk de bevrijding. Dirk beschrijft ook hoe de stad omgaat met NSB’ers en stuka’s, en hoe het gewone leven zich langzaam hervat. Hij helpt zelfs mee met het organiseren van de eerste Bevrijdingsfeesten. Het jaar eindigt in vrijheid.